آنچه در این مقاله میخوانید:
کل گرایی در معماری-معماری پایدار
تمام اصل معماری پایدار باید در یک پروسه کامل که منجر به ساخته شدن محیط زیست سالم می‌شود، تجسم یابد.
در طول تاریخ شاهد تعریف های متفاوتی از معماری می باشید که تمامی آن تعریف های برگرفته از جهان بینی انسان ها و تغییرات اقتصادی, اجتماعی و ... در هر دوره می باشد.
حتی در هر دوره از طول تاریخ معیارهای زیبایی شناسی انسان ها نیز تغییر کرده است. تکنولوژی, پیشرفت دانش بشری در تمامی حوزه ها بر این رشته بی تاثیر نبوده است.
اما یکی از دلایل تغییرات بنیادین در طراحی و خلق اثر معماری و حتی تعریف معماری, نظرات فلسفی دکارت. فیلسوف مشهور قرن 17-16 مخصوصا جمله مشهور وی که عبارتست از «من می اندیشم, پس هستم» بود.
به عبارتی تاثیر جمله مشهور این فیلسوف و فلسفه وی بنیان معماری را دگرگون ساخته و جدایی احساس و اندیشه را در زندگی انسان ها و به دنبال آن در خلق اثر معماری موجب گشت.
اینجا بود که بسیاری از متفکرین به بررسی جهان بینی حاکم بر معماران پرداخته و آن را از اهم مسائل در خلق اثر هنری شناختند. و پس از آن است که بسیاری از معماران کوشیدند تا گسست حاصل را از بین ببرند و مجددا اندیشه و احساس را در یک کل در اختیار داشته باشند.
از این روست که در طول تاریخ معماری تلاش های بسیاری را چه توسط مدارس و چه توسط طراحان و معماران برای ایجاد جهان بینی کل نگر به مقوله طراحی از جمله در رشته معماری شاهد می باشید.
این مقاله پس از بررسی جریان اندیشه و جهان بینی حاکم بر مدارس معماری و معماران از زمان ویترویوس تا عصر حاضر, و با تمرکز بر نگاه کل نگر که خود ویترویوس از سردمداران آن قبل از رنسانس و مدرسه معماری باوهاس اولین نمود آن بعد از رنسانس می باشد, به بررسی بحران های زیست محیطی نیمه دوم قرن 20 و پیدایش ادبیات توسعه پایدار و معماری پایدار و سپس آموزش آنها می پردازد. و سعی دارد جریان توسعه پایدار هزاره سوم را به عنوان یک جهان بینی نه یک الزام تکنیکی عنوان کرده و همچنین نمود دیگری از نگاه کل نگر به خلق اثر معماری را با توجه به جهان بینی ومعیارهای پایداری معرفی کند.
و علاوه بر آن به بررسی مقوله آموزش معماری پایدار نیز پرداخته و با توجه به کل نگری معماری پایدار و تجمع مهارت ها و دانش های فراوان زیر این چتر لزوم تغییر ساختارهای آموزشی سنتی, غیرمنعطف و ایستای مدارس معماری حاضر را اعلام کند.
معماری پایدار چیست؟
کاربرد مفاهیم پایداری و اهداف توسعه پایدار در جهت کاهش اتلاف انرژی وآلودگی محیط زیست در معماری، مبحثی به نام معماری پایدار را به وجود آورده است. در این نوع معماری، ساختمان نه تنها با شرایط اقلیمی منطقه خود را تطبیق می‌دهد، بلکه ارتباط متقابلی با آن برقرار می‌کند. بطوریکه بر اساس گفته ریچارد راجرز معمار مشهور انگلیسی، “ساختمان‌ها مانند پرندگان هستند که در زمستان پرهای خود را پوش داده و خود را با شرایط جدید محیط وفق میدهند و بر اساس آن سوخت و سازشان را تنظیم می‌کنند”
توسعه پایدار چیست؟
توسعه پایدار، توسعه ایی است که نیازهای اکنون را به گونه ایی برآورده نماید که توان نسلهای بعدی را جهت تامین نیاز، کاهش ندهد.معماری پایدار را شاید بتوان یکی از جریان‌های مهم معاصر به حساب آورد که عکس‌العملی منطقی در برابر مسایل و مشکلات عصر صنعت به شمار می‌رود. برای مثال، ۵۰ درصد از ذخایر سوختی در ساختمان‌ها مصرف می‌شود که این به نوبه خود منجر به بحران‌های زیست محیطی شده وخواهد شد. بنابراین، ضرورت ایجاد و توسعه هرچه بیشتر مقوله پایداری در معماری به خوبی قابل مشاهده است.
اصول معماری پایدار
اصولی که باید رعایت شود تا یک ساختمان در زمره بناهای پایدار طبقه‌بندی شود به شرح زیر است:
حفظ انرژی
بنا باید طوری ساخته شود که نیاز ساختمان به سوختهای فسیلی و تجدید ناپذیر را به حداقل برساند.
هماهنگی با اقلیم
بنا باید طوری طراحی شوند که با اقلیم و منابع انزژی موجود در محل احداث هماهنگی داشته باشد. به عنوان مثال، یکی از منابع سرشارو نامیرا، انرژی حاصل از نور خورشید است که امروزه توسط تکنولوژی فتوولتاییک برای فراهم کردن آب و برق مصرفی در ساختمان، از آن استفاده می‌شود.
کاهش استفاده از منابع جدید
ساختمان‌ها بایستی به گونه‌ای طراحی شوند که میزان استفاده از منابع جدید را تا حد ممکن کاهش داده و در پایان عمر مفید خود برای ساختن بنای جدید، خود به عنوان منبع جدید به کار روند. برای مثال، می توان از مواد بازیافتی در مرحله پس از ساخت یک ساختمان به عنوان مصالح اولیه در مرحله ساخت ساختمانی دیگر استفاده کرد.
برآوردن نیازهای ساکنان
در معماری پایدار برآورده شدن نیازهای روحی وجسمی ساکنان از اهمیت خاصی برخوردار است. این اصل ریشه در نیازهایی دارد که برای حفظ و نگهداری عناصر زنجیره ای اکوسیستم لازم است که آنها نیز به نوبه خود بقای انسان را تضمین می کنند.
هماهنگی با سایت
بنا باید با ملایمت در زمین سایت خود قرار گیرد و با محیط اطراف سنخیت داشته باشد.
کل گرایی
تمام اصل معماری پایدار باید در یک پروسه کامل که منجر به ساخته شدن محیط زیست سالم می‌شود، تجسم یابد.
